Skrzynia biegów jest drugim, zaraz obok silnika, najważniejszym elementem w samochodzie. To właśnie ona ma znaczący wpływ na prawidłowe działanie całego samochodu, dlatego warto dbać o nią szczególnie, ponieważ zaniedbanie tego komponentu może prowadzić do sporych kosztów naprawy.
Jednym ze sposobów na zapobieganie jej nadmiernym zużyciu jest wymiana oleju w skrzyni biegów, co jest poniekąd receptą na wydłużenie jej życia i bezawaryjnej eksploatacji. Tylko teraz nasuwa się pytanie, którą metodę wybrać - dynamiczną czy statyczną?
Statyczna wymiana oleju w skrzyni biegów - na czym polega?
Statyczna wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów jest czynnością, z którą poradzi sobie każdy, niezależnie od tego, czy jesteś profesjonalnym mechanikiem, czy też robisz to samodzielnie w garażu. Dlaczego jest to takie proste? Ponieważ czynność ta jest podobna do wymiany oleju w silnika - spuszczamy stary olej i wlewamy ok. 3,5-4 litry oleju przekładniowego, jednak tutaj należy wspomnieć o jednej, a zarazem największej wadzie tego sposobu.Porównując statyczną wymianę oleju w automatycznej skrzyni biegów do wymiany oleju z silnika, to w przypadku tego drugiego, jesteśmy w stane zlać niemalże cały olej, ponieważ znajduje się on w misce olejowej, do której mamy łatwy dostęp. Jest ona zlokalizowana pod blokiem silnika. Przechodząc do automatycznej skrzyni biegów, nie jest już tak prosto. Automatyczna skrzynia biegów ma to do siebie, że trzyma w sobie nawet do 60% stanu maksymalnego oleju i metodą statyczną nie jesteśmy w stanie wymienić całego oleju przekładniowego. Tę metodę ciężko nazwać praktycznie wymianą oleju, co najwyżej dolewką oleju. Nie możemy więc oczekiwać, że mieszanka starego i nowego oleju będzie maiła właściwości takie, jakich oczekujemy po wymianie oleju na nowy. Po tym zabiegu pogorszeniu może ulec przykładowo zdolność oleju do czyszczenia skrzyni z różnych zanieczyszczeń albo samo smarowanie skrzyni może ulec pogorszeniu.
Czy warto korzystać ze statycznej wymiany oleju?
Tutaj wszystko sprowadza się do zasadniczego stwierdzenia - to zależy. Jednak wymiana statyczna oleju przekładniowego jest warta zachodu, w przypadku kiedy nasz samochód nie jest eksploatowany w trudnych warunkach oraz kiedy samochód posiada niski przebieg (świadczy to o niewielkiej ilości zanieczyszczeń w skrzyni). Wymiana statyczna ma jeszcze sens w przypadku, kiedy próbka oleju w automatycznej skrzyni biegów nie wykazuje żadnych powodów do całkowitej wymiany, czyli nie widzimy czarnej barwy, oznak przegrzewania czy woni spalenizny. Poza tymi przypadkami potrzebna jest wymiana dynamiczna.Dynamiczna wymiana oleju w skrzyni automatycznej - o wiele lepiej, jednak o wiele drożej
Dynamiczna wymiana pozwala na wymianę oleju w całej skrzyni. Nie musimy się martwić wymieszaniem starego oleju ze świeżym, dlatego możemy spodziewać się działania wszystkich właściwości świeżego oleju. Taka wymiana jest jednak znacznie bardziej kosztowna od statyczniej. Do przeprowadzenia wykorzystuje się specjalistyczne urządzenie, które jest podpinane do układu chłodzenia skrzyni biegów. Działa to na zasadzie usuwania starego oleju i zastępowania go świeżym olejem. Ta technika sprawnie działa, a przy okazji nie ma ryzyka wystąpienia zapowietrzenia się skrzyni biegów ani pompy oleju. Kiedy wiemy, że olej został wymieniony? Widzimy to za sprawą dwóch przezroczystych rurek, gdzie w jednej widać świeży olej, a w drugiej stary. Najczęściej wpinane są do obwodu chłodnicy oleju. Wymiana oleju w skrzyni biegów została przeprowadzona z powodzeniem, kiedy kolor oleju w rurkach jest identyczny, ponieważ świadczy to o tym, że w skrzyni biegów został już tylko nowy olej.
Jeżeli już udajemy się dynamiczną wymianę oleju, warto połączyć to z przepłukaniem przekładni hydrokinetycznej odpowiednimi środkami. Pozwoli to na wykonanie dwóch usług za jednym zamachem - wymienić olej w skrzyni biegów oraz wypłukać przekładnie od środka.
Jednak nie wszystko złoto co się świeci i dynamiczna wymiana oleju również ma swoje mankamenty. Pierwsza z brzegu ważna rzecz, którą musimy dopilnować przy wyborze warsztatu do wymiany oleju to, czy posiada takowy sprzęt do wykonania tego rodzaju usługi i czy potrafią to umiejętnie wykonać, ponieważ źle przeprowadzona wymiana oleju może doprowadzić do uszkodzenia skrzyni biegów, dlatego ważne jest, aby sprawdzać serwis, któremu powierzamy to zadanie. Po drugie pojęcie dynamicznej wymiany oleju jest pojęciem dosyć szeroko rozumianym. Dlatego, jeżeli zależy nam również na przepłukaniu przekładni, musimy się dopytać czy jest to usługa osobno płatna, czy jest w cenie.
Wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów - kiedy wymieniać olej?
Zasada przy terminie wymiany oleju jest jedna, producenci samochodów dosyć sporo przestrzelają termin wymiany oleju. Standardowa automatyczna skrzynia biegów powinna przejść pierwszą wymianę oleju po 60-80 tysiącach kilometrów i regularnie co taką ilość. Mowa tutaj o całkowitej wymianie oleju, czyli metodą dynamiczną. Różnica w prowadzeniu samochodu przed i po wymianie oleju jest niemal kolosalna. Czujemy, jakbyśmy mieli w posiadaniu zupełnie nowy samochód. Wymiana oleju w skrzyni automatycznej powinna być również przeprowadzana po zakupie używanego samochodu, bo kto wie, czy wcześniej olej był wymieniany, czy nie. Warto to zrobić i możemy być pewni, że skrzynia posłuży nam jeszcze długi czas.
Ile kosztuje wymiana oleju w automatycznej skrzyni biegów?
Koszta wymiany oleju w automatycznej skrzyni biegów znacząco różnią się w zależności od wybranego sposobu i typu skrzyni.
W przypadku statycznej wymiany koszta wyglądają następująco: cena robocizny to około 100-200 zł i do tego należy dodać cenę samego oleju (40-200 zł za 1 litr). Koszta wymiany oleju tym sposobem w większości zależą od ilości litrów oleju oraz ceny robocizny.
Jeżeli mówimy o wymianie oleju sposobem dynamicznym, to musimy sięgnąć głębiej do kieszeni. Widełki są całkiem duże, ponieważ jest to zakres od 600 do 2000 zł w zależności od ilości oleju i warsztatu, któremu to zlecimy (cena robocizny nie spada poniżej 300 zł) i specjalistycznych urządzeń używanych do tego rodzaju wymiany, co również ma wpływ na cenę. Nie możemy również zapomnieć o wymianie filtra oleju ATF. To są ceny z niezależnych serwisów, jeżeli pokusimy się o taką usługę w ASO, możemy śmiało szykować się na wydatek rzędu 3000 - 4000 zł. Usługa ta nie należy do najtańszych, jednak są pewne alternatywy. Remont skrzyni biegów albo jej całkowita wymiana na nową lub używaną w razie awarii, są to jednak usługi wykonywane zazwyczaj "po fakcie", kiedy skrzynia odmówiła nam posłuszeństwa podczas jazdy, a raczej mało kto chce tego doświadczyć.
Jak możemy wywnioskować, regularna wymiana oleju w skrzyni biegów jest lepszym interesem, jednak wracając do pytania, którą metodę wybrać, tutaj powinniśmy zdać się na zdanie specjalisty, który zobaczy samochód i będzie w stanie ocenić, która usługa będzie odpowiednia.